اعتدال و مصادیق آن در قرآن

thesis
abstract

هر انسانی عدل را دوست دارد و از ظلم متنفر است. اما تشخیص و عمل به اعتدال بسیار مشکل می باشد. اساس عدل خداوندی زیربنای خلقت انسان، آسمانها و زمین است. واژه شناسان و مفسران در معنای لغوی عدل - که البته با واژه هایی از قبیل: استقامت، قصد، وسط، قسط، میزان و غیره پیوند معنایی دارد - (استوا) را رقم زده اند. در معنای اصطلاحی، فضلیت (=ارزشی) است که در وسط دو طرف افراط و تفریط که هر دو مذموم می باشند، قرار دارد. و گاهی به عنوان چیزی ممدوح در کنار یک طرف مذموم (=جور) مطرح است. عدالت علاوه بر اینکه فضیلت، سرچشمه سایر فضایل و نتیجه آنهاس، نسبی یا مقید نیز هست. به این معنا که افراد مختلف به دلیل شرایط متفاوت فردی و اجتماعی خاص خویش، به شیوه های گوناگون در طریق اعتدال حرکت می کنند. به بیانی دیگر، گاهی اگر برای یک فضیلت در شرایط عادی دو طرف یا یک طرف مذمور (=رذیلت) در نظر گرفته شود، در شرایط غیرعادی و غیرمعتدل و در جهت (اعتدال نهای)، عقل و شرع چنین افراط و تفریطی را عین عدل و حرکتی ممدوح می شمارند که در این رابطه به یک آیه و یک روایت به عنوان شاهد مثال اشاره می کنیم:فاستبقو الخیراتلاسرف فی خیرمثلا در صورتی که کار (خیر) یعنی با هدف سود رساندن به دیگران باشد، هر چه افراطی تر، مطلوب تر است و فساد و خلل به نظام عالم ایجاد نمی کند. نتیجهانسان موظف است که از طبیعت و شریعت معتدل خود درس بیاموزد و اعتدال را در تمام جنبه های زندگی پیاده کند و با طرد موانع درونی (=نفس اماره) و بیرونی (=شیطان) و با توکل به خدا، تمسک به ائمه اطهار (علیهم السلام) ، تقویت ایمان، شکرگذاری و... ، اعتدال را رعایت نماید تا به بالاترین مقامات دنیوی و اخروی دست یابد.

First 15 pages

Signup for downloading 15 first pages

Already have an account?login

similar resources

نشوز؛ مصادیق و شیوه‌های برخورد با آن در قرآن کریم

چکیده   یکی از آفت‌ها و آسیب‌هایی که در عرصه زندگی مشترک ، برای زن و مرد بروز می‌کند و بنیان خانواده را با بحران‌هایی جدی رو به رو می‌سازد، پدیده " نشوز" است. در آیات 34 و 128 سوره مبارکه نساء، ضمن اشاره به این آفت اجتماعی، چگونگی درمان یا رویارویی با آن به تناسب جایگاه و نقشی که هر یک از زن و مرد در فرایند ازدواج دارند، مطرح گردیده است. تفاوت شیوه برخورد با نشوز زن و مرد در آیات یاد شده از جمل...

full text

اعتدال در قرآن

این کتاب با هدف بررسی مفهوم اعتدال در قرآن در دو دفتر اجتماعی، اقتصادی و شش فصل با عنوان­های تعدیل مناسبات اجتماعی، تعدیل نابرابری­های اجتماعی، اصول و چارچوب نظری، تعادل در حوزه مالکیت، تعادل در حوزه تولید، تعادل در حوزه توزیع و مبادله، تعادل در حوزه مصرف و نهادهای تامینی تعدیل ثروت و یک ضمیمه با عنوان اطلاع­رسانی و اعتدال در پرتو قرآن به قلم محمد حکیم پور انتشار یافت.

full text

مصادیق گونه‌گون آیه در قرآن

چکیده واژة «آیه» در قرآن کریم دربارة موضوعات مختلف، مانند آیات قرآن، معجزات انبیاء و پدیده‌های طبیعی و ... به کار رفته است. در پاسخ به این پرسش که از منظر قرآن، چه پدیده‌هایی و با در نظر گرفتن چه ویژگی‌هایی، «آیه» است، شانزده پدیدة طبیعی را می‌یابیم که در قرآن کریم به عنوان«آیه» معرّفی شده‌اند. برخی از این پدیده‌ها، مانند آسمان‌ها و زمین بارها در قرآن به عنوان «آیه» معرّفی شده‌اند و به «آیه» بودن...

full text

راهبردهای تربیتی اعتدال فرهنگی در قرآن و حدیث

برای نیل به عزت، اقتدار و پیشرفت، مهم­ترین نیاز پیشِ روی جوامع اسلامی، اعتدال­خواهی و اعتدال­پذیری  است. فراوانی کانون­ها و مراکز تأثیرگذار فرهنگی، که لایه­هایی از افراط و تفریط به درون آنها راه یافته، دستیابی به این مهم را دشوار کرده است؛ بنابراین برای تحقق و گسترش فرهنگ مشترک؛ در معنای آرمانی آن، تعامل میان این کانون­ها و توافق آنها بر شاخص­های اعتدال، در فضای عمومی جوامع اسلامی، که امروز با خ...

full text

اعتدال، مولفه ها و آثار آن در قرآن و حدیث

با بررسی همه جانبه تعالیم وحی و رهنمودهای دینی در شریعت اسلام به خوبی این حقیقت استنباط می شود که اسلام، نظام عالم را- که نظام احسن است- به عنوان نظامی اعتدالی معرفی نموده و انسان را در تمامی ابعاد و عرصه های زندگی، به میانه روی و اعتدال، فرا خوانده و در هر کار و هر خصلتی افراط وتفریط را امری ناپسند شمرده و او را بر حذر می دارد. از منظر اسلام انسان کامل، معتدل ترین شخصیت در همه حوزه هاست. و داش...

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


document type: thesis

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023